Oszustwa „na policjanta” i „na wnuczka”. Porozmawiaj z bliskimi o tych zagrożeniach

13 - 03 - 2023

Wskazane w nagłówku sposoby wyłudzania pieniędzy to dwa najbardziej powszechne przestępstwa, przed jakimi ostrzega Policja i Bankowe Centrum Bezpieczeństwa FinCERT.pl. Jak się obronić przed zaawansowaną manipulacją? Koniecznie przeczytajcie dalej.

Pojęcia „oszustwo” chyba nie trzeba tu nikomu wyjaśniać. Jest to bowiem sposób uzyskania czegoś, zwłaszcza korzyści finansowych, w wyniku podstępu, kłamstwa lub oszustwa. W przypadku oszustów bankowych chodzi oczywiście o manipulację polegającą na podszywaniu się pod osoby bliskie lub osoby będące przedstawicielami zawodów zaufania publicznego, np. policjantów, pracowników banku, w celu nakłonienia manipulowanej osoby do przekazania oszustowi swoich oszczędności.

Kto nigdy nie dał się zmanipulować

Ręka w górę!

Można oczywiście wychodzić z założenia, że nas i naszych bliskich nic podobnego nie spotka, jednak biorąc pod uwagę fakt, że z biegiem czasu techniki manipulacji stają się coraz bardziej wyrafinowane, a przestępcy wykorzystują coraz lepsze technologie (boty i internetowe chaty), niemal każdy jest narażony na ryzyko, którego nie warto bagatelizować. Jeśli bowiem konsumenci niezależnie od wieku, wykształcenia i obycia z komputerem/telefonem oraz innymi urządzeniami technicznymi, padają ofiarami oszustów, jakie szanse mają osoby starsze, o nie najlepszej orientacji, pamięci i z otwartym sercem skłonnym do pomocy bliskim?

Brzmi dość pesymistycznie, ale co można zrobić? I jak chronić swoich przyjaciół, rodziców, dziadków? Przede wszystkim ROZMAWIAĆ. Rozmowa na temat potencjalnych niebezpieczeństw to najlepsza forma ostrzegania oraz uprzedzania faktów. Rozmawiajmy zatem o:

mechanizmach, jakie oszust może zastosować,
sytuacjach, które powinny wzbudzić podejrzenia,
działaniach, jakie należy podjąć w każdej dziwnej sytuacji

A przede wszystkim zapewnijmy naszych bliskich, że nigdy nie będziemy pożyczać od nich pieniędzy przez Internet lub telefon.

Przeczytaj również:

Oszustwo „na wnuczka”

Na czym to polega?

W tym przypadku przestępca nawiązuje z nami kontakt drogą telefoniczną i podszywając się pod osobę bliską, stwarza poczucie zagrożenia. Zagrożeniem tym może być np. spowodowanie wypadku komunikacyjnego lub popadniecie w innego rodzaju tarapaty, które wymagają działania w pośpiechu. Zawsze owa sytuacja wymaga również udzielenia pilnej pomocy finansowej, bez której na pewno dojdzie do tragedii. To właśnie stworzenie sytuacji zagrożenia i pośpiechu sprawia, że tracimy możliwość realnej oceny sytuacji i niejednokrotnie znaczne środki finansowe.

Rozmowa telefoniczna może rozwijać się w czasie, a nasz fałszywy krewny postara się zapewnić nas o tym, że nie mamy innego wyjścia, jak powierzyć mu swoje pieniądze. Drugi moment, w którym powinna zapalić się nam czerwona lampka, to chwila, w której rozmówca zaproponuje, że pieniądze odbierze za niego jakaś inna osoba. To oczywiste, przecież nie znamy tej osoby, a krewnego z pewnością byśmy już rozpoznali. Nie należy zatem pod żadnym pozorem godzić się na wypłacenie pieniędzy z banku i postępowanie zgodnie z instrukcjami telefonisty. Nie należy również przelewać pieniędzy na żadne wskazywane przez rozmówcę rachunki.

Oszustwo „na policjanta”

Czym się różni?

Inna wersja tego samego oszustwa polega na tym, że osoba dzwoniąca to nie nasz krewny. Przedstawia się raczej jako pracownik banku albo policjant z jednostki dochodzeniowej, który właśnie próbuje udaremnić przestępstwo bankowe, które jest na nas popełniane. Tego rodzaju sytuacja ma za zadanie wzbudzenie w nas obawy o swoje oszczędności, jak również poczucia, że osoba dzwoniąca działa w trosce o nasze bezpieczeństwo i należy jej zaufać. Straszenie ryzykiem utraty pieniędzy powinno podobnie jak w poprzednim wypadku zapalić w naszej głowie czerwoną lampkę i skłonić nas do porzucenia takiej konwersacji.

Oszust będzie zapewne próbował skłonić nas do przelania swoich środków na inne „bezpieczne” konto, w celu ochrony przed zagrożeniem. Może również poprosić o wykonanie przelewu tradycyjnego lub przelewu BLIK.

Co robić, gdy ktoś próbuje

wywrzeć na nas presję?

W nowej, niespodziewanej sytuacji najtrudniej jest pokonać zaskoczenie i zachować spokój. Nie należy wykonywać ślepo poleceń innych osób, nawet tych, które brzmią jak autorytety. Jedną z efektywnych metod powstrzymania rozmowy, która zmierza w niewłaściwym kierunku, jest natychmiastowe rozłączenie się i uspokojenie przyspieszonego oddechu. Jest szansa, że przestępca nie zadzwoni już do nas ponownie.

W przypadku techniki „na wnuczka”, należy zadzwonić do bliskich, by opowiedzieć im o tym, co się wydarzyło. W przypadku scenariusza „na policjanta” należy skontaktować się z najbliższą jednostką policji w calu zgłoszenia usiłowania popełnienia przestępstwa. Warto też skontaktować się z instytucją, za której przedstawiciela podawała się osoba dzwoniąca.

Zachęcamy do informowania pracowników GBSBanku, o każdej próbie wyłudzenia. Nigdy nie korzystamy jednak z numeru podanego przez dzwoniącego!

Zgłoś próbę wyłudzenia naszym pracownikom: (+48 95) 222 33 00